50% KUP – czym jest działalność twórcza w zakresie programów komputerowych? 

W poprzednim artykule 50% koszty uzyskania przychodu dla programistów omówiliśmy temat podstawowych kwestii związanych z zastosowaniem 50% KUP z tytułu działalności twórczej w zakresie programów komputerowych. W tym artykule chcielibyśmy się skupić na kwestiach bardziej szczegółowych, a mianowicie na pojęciu „działalności twórczej w zakresie programów komputerowych”. Czy jest to działalność, którą może wykonywać tylko programista piszący kod źródłowy? A co chociażby z testowaniem oprogramowania i tworzeniem koncepcji rozwiązań informatycznych? Czy też jest to działalność twórcza w zakresie programów komputerowych? Przyjrzyjmy się zatem bliżej temu ciekawemu zagadnieniu.  

 

Definicja „działalności twórczej”, „programu komputerowego” i „działalności twórczej w zakresie programów komputerowych” 

 

Ustawa o PIT nie zawiera definicji legalnej pojęcia „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych”. W związku z tym na początku należy ustalić co kryje się pod pojęciami „działalność twórcza” i „program komputerowy”, a następnie postarać się określić zakres sformułowania „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych”.  

Definicję działalności twórczej, o której mowa w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o PIT, należy ustalić przez pryzmat prawa autorskiego, w związku z odesłaniem w tym przepisie do art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT. Działalność twórcza jest to działalność, która prowadzi do powstania nowego wytworu i której rezultaty choćby w minimalnym stopniu odróżniają się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiadają cechę nowości. Przeciwieństwem działalności twórczej jest działalność odtwórcza, rzemieślnicza, techniczna. Są to wszystkie te zachowania, które nie angażują wyobraźni, nie pozwalają człowiekowi na swobodną ekspresję. Ich efekty są z góry określone, powtarzalne, szablonowe.  

W polskich przepisach brak również definicji legalnej programu komputerowego. Przyjmuje się, że program komputerowy to zbiór komunikatów lub instrukcji do użycia bezpośrednio lub pośrednio w komputerze w celu osiągnięcia określonego rezultatu. Z piśmiennictwa wynika również, że program komputerowy, jak każdy inny utwór, nie musi mieć postaci ukończonej, aby korzystać z ochrony prawa autorskiego. Przedmiot prawa autorskiego stanowić mogą nawet małe elementy programu, jeśli tylko same spełniają wymogi utworu. O tym czym dokładnie jest utwór pialiśmy w artykule: Nauczyciel i prawo autorskie.

Biorąc pod uwagę powyższe, można stwierdzić, że „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych” to ogół działań, które posiadają cechę nowości i są podejmowane w celu tworzenia elementów programu komputerowego (nowych komunikatów, instrukcji do użycia bezpośrednio lub pośrednio w komputerze w celu osiągnięcia określonego rezultatu).  

 

Proces tworzenia programów komputerowych  

 

Wyżej zaprezentowana definicja programu komputerowego nie jest skomplikowana, jednak, aby dobrze zrozumieć czym tak właściwie jest program komputerowy należy bliżej przyjrzeć się procesowi jego powstawania.   

Tworzenie programów komputerowych nie polega wyłącznie na pisaniu kodu źródłowego. Jest to złożony proces, na który składa się także szereg innych czynności. W szczególności takich jak tworzenie specyfikacji, projektowanie architektury programu, implementacja, integracja, testowanie, a także wdrożenie oprogramowania. Wykonanie tych czynności jest niezbędne dla stworzenia programu komputerowego. Projektowanie jest kluczowym etapem tworzenia programu komputerowego, ponieważ w jego wyniku powstaje kształt nowego programu komputerowego, który zostaje następnie zaimplementowany poprzez napisanie kodu źródłowego. Utwory powstałe na etapie specyfikacji i projektowania stanowią podstawę wytworzenia programu komputerowego i są niezbędne do jego wykonania. 

W związku z powyższym zasadnym wydaje się uznanie, że nie tylko kody źródłowe programów komputerowych wypełniają przesłanki wynikające z art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o PIT, lecz także utwory powstałe w procesie tworzenia programu komputerowego, tj. kody źródłowe programów komputerowych lub aplikacji mobilnych lub webowych, bazy oraz struktury danych, strony internetowe, dokumentacja techniczna, plany lub prototypy systemów, publikacje naukowe, specyfikacje (w tym specyfikacje architektury projektowanych rozwiązań informatycznych), plany, analizy, raporty oraz rekomendacje, projekty graficzne (np. interfejs użytkownika), materiały reklamowe i marketingowe, materiały audio-wideo i prezentacje.  

To z kolei implikuje stwierdzenie, że zgodnie z art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o PIT „działalnością twórczą w zakresie programów komputerowych” jest korzystanie i rozporządzanie prawami autorskimi do wszelkich utworów, które powstają w związku z ogółem działań podejmowanych w celu tworzenia programów komputerowych.  

Można więc stwierdzić, że w typowej firmie IT nie tylko software deweloperzy będą mogli korzystać z 50% KUP, ale także inni pracownicy, których twórcze działania składają się na proces tworzenia programów komputerowych. Taki pogląd jest też coraz częściej potwierdzany w najnowszych indywidualnych interpretacjach podatkowych. Zatem przyjrzymy się im bliżej.  

 

Testerzy oprogramowania  

 

W interpretacji podatkowej z dnia 15 października 2021 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.751.2021.2.MT Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (KIS) potwierdził, że działalność testerów oprogramowania można uznać za działalność twórczą w zakresie programów komputerowych, o której mowa w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o PIT.  

Z całą pewnością to, co przekonało KIS do takiej interpretacji to podkreślenie twórczych rezultatów prac testerów, które są konieczne do stworzenia programu komputerowego.  

Wnioskodawca zwrócił uwagę na to, że „do głównych zadań testerów oprogramowania należeć będzie ulepszanie istniejących już produktów – systemów i oprogramowania wykorzystywanego przez Wnioskodawcę. Testerzy oprogramowania w oparciu o twórczą pracę tworzyć będą, między innymi, scenariusze i plany testowe (stworzone przez testerów w sposób indywidualny i kreatywny), dokumentację testową, a także korekty oraz usprawnienia oprogramowania. Głównym zadaniem testerów będzie – w oparciu o stworzony indywidualnie, w sposób twórczy strategie i modele procesu testowania – badanie stosowanych przez Wnioskodawcę rozwiązań. Testerzy tworzą odpowiednie plany, dotyczące procesu testowania oraz zwiększenia jego wydajności.” 

A to z kolei przekonało KIS do uznania, że działania pracowników Wnioskodawcy będących testerami oprogramowania, zajmujących się ulepszaniem istniejących już systemów i oprogramowania wykorzystywanych przez Wnioskodawcę, można uznać za działalność twórczą w zakresie programów komputerowych 

 

UX/UI Designer  

 

W interpretacji podatkowej z dnia 24 czerwca 2021 r. nr 0115-KDWT.4011.54.2021.2.KW Dyrektor KIS potwierdził, że działalność projektantów UX/UI można uznać za działalność twórczą w zakresie programów komputerowych, o której mowa w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o PIT.  

We wniosku zostało podkreślone, że na poszczególnych etapach tworzenia oprogramowania konieczne jest projektowanie użyteczności oprogramowania przez UX/UI Designerów. Do ich obowiązków należy tworzenie takich utworów jak schematy wizualne interfejsu użytkownika, koncepcje komunikacji w interfejsie użytkownika oraz opisowe projekty interfejsu użytkownika, które następnie są realizowane w postaci programu komputerowego.  

  

Inni pracownicy  

 

Interpretacja podatkowa z dnia 21 września 2021 r. nr 0114-KDIP3-2.4011.796.2021.1.AK potwierdza z kolei, że działalność także innych pracowników niż developerzy można uznać za działalność twórczą w zakresie programów komputerowych, o której mowa w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o PIT, jeżeli w jej wyniku powstaną utwory pozostające w ścisłym związku z pracami w zakresie programów komputerowych.  

Do takich innych pracowników będzie można w szczególności zaliczyć osoby zatrudnione na stanowiskach dotyczących automatyzacji procesów czy rozwoju narzędzi informatycznych w celu zwiększenia wydajności w różnych zespołach, jak np. Process Automation Analyst, Business Automation Analyst, Digital Automation Capability Manager.   

KIS, uznając stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe, po raz kolejny słusznie dostrzegł, że tworzenie oprogramowania jest złożonym procesem, w który zaangażowanych jest szereg pracowników na różnych stanowiskach i których twórcze efekty umożliwiają stworzenie prawidłowo działającego programu komputerowego, zgodnego z oczekiwaniami użytkowników.  

 

 

Mam nadzieję, że choć trochę rozjaśniliśmy Ci tematykę związaną z zastosowaniem 50% KUP. Jeśli masz jednak jeszcze jakieś pytania lub wątpliwości zachęcamy do kontaktu! Możemy pomóc Ci również w uzyskaniu korzystnej interpretacji podatkowej, dzięki której będziesz mieć większą pewność, że Twój system stosowania 50% KUP nie zostanie zakwestionowany przez urząd skarbowy.  

 

 

Opublikowano: 31 maja, 2022 / Kategorie: Prawo IT, Prawo podatkowe / Tags: /

Zostaw komentarz

trzy × 2 =

Informacja o Administratorze i treść Polityki prywatności znajduje się tutaj: (link)

Zapisz się na newsletter

Z naszą kancelarią nie zbłądzisz w świecie prawa IT.

Informacja o Administratorze i przetwarzaniu danych w celu wysyłki Newslettera znajduje się tutaj

Pełna treść Polityki prywatności znajduje się tutaj